Unijne prawo o swobodnym przepływie osób przestało obowiązywać w Wielkiej Brytanii 31 grudnia 2020 r. Obywatele Unii Europejskiej, którzy przybyli do Zjednoczonego Królestwa przed tą datą i którzy zamierzają pozostać tym kraju, muszą ubiegać się o status osoby osiedlonej [settled status] lub tymczasowy status osoby osiedlonej [pre-settled status]. Muszą oni złożyć wnioski w ramach EU Settlement Scheme przed dniem 30 czerwca 2021 r., aby móc kontynuować legalny pobyt w Zjednoczonym Królestwie po tej dacie.
Ponadto, obywatele Unii Europejskiej, którzy przybyli do Wielkiej Brytanii przed 31 grudnia 2020, mogą ‘sprowadzić’ do Zjednoczonego Królestwa niektórych członków swoich rodzin w ramach prawa łączenia rodzin. Daje to prawo członkom ich rodzin do pobytu, dostępu do edukacji, zatrudnienia i kształcenia zawodowego na podobnych zasadach, które dotyczą obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020. Często operuje się zwrotem ‘sponsor’ na określenie osoby, która posiada już prawo pobytu w Wielkiej Brytanii (jak np. status osoby osiedlonej lub tymczasowy status osoby osiedlonej) i która pragnie, aby jej członek rodziny dołączył do niej na terytorium Zjednoczonego Królestwa.
Którzy członkowie rodzin obywateli europejskich mogą korzystać z prawa łączenia rodzin?
Następujące kategorie bliskich członków rodziny obywateli Unii Europejskiej (jak też obywateli Unii Europejskiej, którzy posiadają również obywatelstwo brytyjskie) mogą ubiegać się o prawo wjazdu na teren Wielkiej Brytanii na zasadach łączenia rodzin:
małżonek/ małżonka | Dotyczy to małżeństw zawartych przed 31 grudnia 2020 r.; lub (jeżeli małżeństwo zostało zawarte po 31 grudnia 2020) wnioskodawca był trwałym partnerem obywatela Unii Europejskiej przed dniem 31 grudnia 2020 r (definicja 'trwałego partnera’ zawarta załączniku EU do Immigration Rules musi zostać spełniona przed 31 grudnia 2020 r., niewystarczające będzie spełnienie takiej definicji w dniu złożenia wniosku). |
partner cywilny/ partnerka cywilna | W Wielkiej Brytanii związek cywilny (civil partnership) jest prawnie uznanym związkiem dwóch osób, pomiędzy którymi ustanowione są podobne prawa i obowiązki jak w przypadku konwencjonalnego małżeństwa. Związki cywilne zostały wprowadzone w 2004 r. dla par jednopłciowych, kiedy to nie miały one jeszcze możliwości zawierania małżeństw. O wizę na zasadzie łączenia rodzin mogą się ubiegać partnerzy, którzy wstąpili w związek cywilny przed 31 grudnia 2020 r.; lub (jeżeli związek cywilny został zawarty po 31 grudnia 2020) wnioskodawca był trwałym partnerem obywatela Unii Europejskiej przed dniem 31 grudnia 2020 r (definicja 'trwałego partnera’ zawarta załączniku EU do Immigration Rules musi zostać spełniona przed 31 grudnia 2020 r., niewystarczające będzie spełnienie takiej definicji w dniu złożenia wniosku). |
niezamężny partner/ partnerka | Definicja ‘trwałego partnera’ znajduje się w załączniku EU do Immigration Rules: 'Trwałym partnerem jest osoba znajdująca się w trwałym związku z obywatelem Unii Europejskiej, która może wykazać, że para mieszkała razem w związku podobnym do małżeństwa lub związku cywilnego przez okres co najmniej 2 lat lub że istnieją inne istotne dowody trwałego związku (na przykład dowód wspólnej odpowiedzialności za dziecko taki jak akt urodzenia lub umowa pieczy nad dzieckiem potwierdzająca podział odpowiedzialności rodzicielskiej)’. Wnioskodawca musi spełnić następujące warunki: (a) związek partnerski został utworzony i był trwały przed 31 grudnia 2020 r. (powyższa definicja musi zostać spełniona przed 31 grudnia 2020 r., niewystarczające będzie spełnienie takiej definicji w dniu złożenia wniosku); (b) związek pozostaje trwały w dniu złożenia wniosku. |
dziecko, wnuk lub prawnuk w wieku poniżej 21 lat | Dotyczy to dzieci, wnuków jak i prawnuków urodzonych zarówno przed jak i po 31 grudnia 2020 r. O wizy na zasadzie łączenia rodzin mogą się ubiegać dzieci, wnukowie i prawnukowie obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020, a także ich małżonków i partnerów cywilnych (nie dotyczy to jednak dzieci/wnuków/prawnuków niezamężnych partnerów/ partnerek obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020 r.). |
dziecko, wnuk lub prawnuk powyżej 21 roku życia | Dziecko, wnuk lub prawnuk powyżej 21 roku życia może ubiegać się o wizę na zasadzie łączenia rodzin, jeżeli jest w stanie wykazać ‘zależność’ (np. finansową, praktyczną) od obywatela Unii Europejskiej żyjącego w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020. Dotyczy to również dzieci/wnuków/prawnuków małżonków lub partnerów cywilnych obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020 r. 'Zależność’ jest zdefiniowana przez Home Office jako: ‘uwzględniając swoje warunki finansowe i społeczne, lub stan zdrowia, wnioskodawca nie może lub (w zależności od przypadku) przez dany okres nie mógł zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych (w całości lub w części) bez wsparcia finansowego lub innego wsparcia materialnego ze strony sponsora’. |
rodzic, dziadek lub pradziadek | O wizy na zasadzie łączenia rodzin mogą się ubiegać rodzice, dziadkowie i pradziadkowie obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020, a także rodzice/ dziadkowie/pradziadkowie ich małżonków i partnerów cywilnych (nie dotyczy to jednak rodziców/ dziadków/ pradziadków niezamężnych partnerów/ partnerek obywateli Unii Europejskiej żyjących w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020 r.). Wnioskodawcy składający wnioski po 30 czerwca 2021r będą musieli wykazać ‘zależność’ (np. finansową, praktyczną) od obywatela Unii Europejskiej żyjącego w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020. 'Zależność’ jest zdefiniowana przez Home Office jako: ‘uwzględniając swoje warunki finansowe i społeczne lub stan zdrowia, wnioskodawca nie może lub (w zależności od przypadku) przez dany okres nie mógł zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych (w całości lub w części) bez wsparcia finansowego lub innego wsparcia materialnego ze strony sponsora’. |
W jaki sposób można udowodnić istnienie trwałego związku partnerskiego?
W przypadku gdy wnioskodawca nie mieszkał w Zjednoczonym Królestwie jako trwały partner obywatela Unii Europejskiej przed 31 grudnia 2020 r., musi ona/ona przedstawić dowody na to, że jego/jej związek został utworzony i był trwały przed tą datą. Zgodnie z wytycznymi Home Office, dowody te mogą mieć formę, na przykład:
dowodów wspólnego zamieszkiwania (takich jak wyciągi bankowe lub rachunki za media zaadresowane do obojga partnerów, umowy najmu lub umowa kredytu hipotecznego, korespondencja urzędowa, zaadresowana do obojga partnerów);
dowody wspólnych finansów, przedsięwzięć biznesowych lub zobowiązań (takich jak zeznania podatkowe, umowy o prowadzenie działalności gospodarczej, inwestycje).
Home Office oczekuje, co do zasady, dokumentów potwierdzających co najmniej dwuletnie wspólne zamieszkiwanie przed 31 grudnia 2020 r. Wnioskodawcy, którzy pozostają w trwałym związku z obywatelami Unii Europejskiej przez okres krótszy niż 2 lata lub nie są w stanie przedstawić dokumentów potwierdzających co najmniej dwuletnie wspólne zamieszkiwanie przez 31 grudnia 2020 r., w dalszym ciągu mogą ubiegać się o wizę na podstawie łączenia rodzin, jeżeli są w stanie wykazać, że istnieją inne istotne dowody trwałego związku (na przykład dowód wspólnej odpowiedzialności za dziecko taki jak akt urodzenia lub umowa pieczy nad dzieckiem potwierdzająca podział odpowiedzialności rodzicielskiej). Istotne znaczenie mogą mieć również powody, dla których para nie jest w stanie mieszkać razem, np. jeden z partnerów studiuje poza Zjednoczonym Królestwem lub opiekuje/ opiekował się chorym członkiem rodzinym co uniemożliwiło jego/ jej wcześniejszy przyjazd do Zjednoczonego Królestwa.
Każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie. Dlatego też nie istnieje wyczerpująca lista dokumentów, jakie można przestawić jako dowody potwierdzające istnienie trwałego związku. Warto jednak dokładnie przygotować takie wnioski i przedstawić wiele dokumentów pochodzących z różnych źródeł.
Procedura ubiegania się o prawo wjazdu do Zjednoczonego Królestwa na podstawie łączenia rodzin
Osoby, które nie przebywały w Zjednoczonym Królestwie przed 31 grudnia 2020 r. lub takie, które mieszkały tutaj jakiś czas temu, ale z różnych powodów utraciły prawo ubiegania się o status osoby osiedlonej, a które mają ‘sponsora’, mogą ubiegać się o wizę rodzinną EUSS Family Permit, albo tymczasowy lub stały status osoby osiedlonej korzystając z prawa łączenia rodzin. Proces ubiegania się o prawo wjazdu do Zjednoczonego Królestwa na podstawie łączenia rodzin zależy od tego, czy wnioskodawca posiada biometryczny dokument tożsamości, np. paszport biometryczny, dowód biometryczny lub biometryczną kartę pobytu [Biometric Residence Card] wydaną przez Home Office [Ministerstwo Spraw Wewnętrznych].
Jeżeli wnioskodawca nie posiada biometrycznego dokumentu tożsamości, musi on najpierw złożyć wniosek o EUSS Family Permit. Wymaga to wypełnienia wniosku w formie elektronicznej, który jest dostępny pod poniższym linkiem: Apply for a permit to join your EU or EEA family member in the UK: EEA family permit – GOV.UK (www.gov.uk). Wnioski takie mogą być składane tylko spoza terytorium Zjednoczonego Królestwa. Procedura ubiegania się o EUSS Family Permit wymaga zarezerwowania wizyty w Urzędzie Wizowym (w przypadku Polski znajduje się on w Warszawie), gdzie pobierane są odciski palców i robione zdjęcia wnioskodawcy.
EUSS Family Permit mają postać winiety wklejonej do paszportu i są wydawane na okres 4- 6 miesięcy.
Po wydaniu EUSS Family Permit wnioskodawca będzie mógł wjechać do Zjednoczonego Królestwa i następnie ubiegać się o tymczasowy status osoby osiedlonej.
Jeżeli wnioskodawca posiada biometryczny dokument tożsamości, może on ubiegać się o status osoby osiedlonej lub tymczasowy status osoby osiedlonej za pomocą aplikacji „Eu Exit: ID Document Check”. Wnioski takie można składać zarówno z zagranicy, jak i z terytorium Zjednoczonego Królestwa pod warunkiem, że wnioskodawca nie przebywa tutaj na wizie turystycznej (np. posiada wizę studencką). Oznacza to, że większość wniosków o stały lub tymczasowy status osoby osiedlonej na podstawie łączenia rodzin musi być składana z zagranicy. Obecnie wyraźnie wykluczona jest możliwość przyjazdu do Wielkiej Brytanii na wizie turystycznej, a następnie ubieganie się o status osoby osiedlonej na podstawie prawa łączenia rodzin.
Co zrobić, jeśli rodzice chcą dołączyć do swoich dzieci mieszkających w Wielkiej Brytanii?
W przypadku gdy wnioskodawcą jest rodzic, dziadek lub pradziadek obywatela UE, lub jego/jej współmałżonka, lub partnera cywilnego, musi on być 'zależny’ od sponsora, aby kwalifikować się do wizy wydanej na zasadzie łączenia rodzin. Poziom 'zależności’ jest zdefiniowany przez Home Office jako: 'uwzględniając swoje warunki finansowe i społeczne lub stan zdrowia, wnioskodawca nie może lub (w zależności od przypadku) przez dany okres nie mógł zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych (w całości lub w części) bez wsparcia finansowego lub innego wsparcia materialnego [ze strony sponsora]’. Podanie przyczyny zależności nie jest wymagane i nie powinno być badane przez Home Office.
Tak długo, jak rodzic, dziadek lub pradziadek jest zależny od obywatela UE, jego małżonka lub partnera cywilnego, może dołączyć do swojej rodziny w Wielkiej Brytanii w dowolnym momencie w przyszłości. Jednakże, w przypadku wniosków złożonych przed 30 czerwca 2021 r. Home Office nie wymaga żadnych dokumentów potwierdzających 'zależność’ (czy to finansową, czy praktyczną) . W przypadku wniosków złożonych po 30 czerwca 2021 takie dokumenty będą już wymagane (np. potwierdzenie przelewów pieniędzy, wyciągi z banku zarówno wnioskodawcy jak i sponsora itd.).
Po 30 czerwca 2021 r. Home Office będzie dokładnie analizował takie wnioski i wymagał przedstawienia wielu dokumentów potwierdzających sytuację finansową wnioskodawcy (takie jak wyciągi z banku, rachunki za czynsz media, leki itd.), dokumenty potwierdzające przynajmniej kilkumiesięczne przelewy pieniężne od członka rodziny mieszkającego w Zjednoczonym Królestwie, a także dokumentów potwierdzających sytuację materialną sponsora. Mogą istnieć również inne względy, które sprawiają, że wnioskodawca jest zależny od sponsora, takie jak problemy ze zdrowiem psychicznym lub potrzeby w zakresie opieki fizycznej. W takich przypadkach wymagane będzie przedstawienie szczegółowej dokumentacji medycznej, a także informacji o sytuacji rodzinnej wnioskodawcy.
Zasady składania wniosków na podstawie łączenia rodzin, jeżeli sponsor ma obywatelstwo Unii Europejskiej, a także obywatelstwo brytyjskie
W przypadku wniosków złożonych przez członków rodzin obywateli, którzy posiadają podwójne obywatelstwo (tzn. obywatelstwo kraju członkowskiego Unii Europejskiej i obywatelstwo brytyjskie) wymagane są dodatkowe informacje i dokumenty, tj.:
dokumenty potwierdzające, że sponsor nabył obywatelstwo brytyjskie, na przykład świadectwo naturalizacji i paszport brytyjski;
dokumenty potwierdzające, że sponsor był obywatelem Unii Europejskiej przed uzyskaniem obywatelstwa brytyjskiego, na przykład paszport lub dowód osobisty wydany przed nabyciem obywatelstwa brytyjskiego;
dokumenty potwierdzające, że sponsor zachował obywatelstwo Unii Europejskiej, na przykład ważny paszport lub dowód osobisty;
dokumenty potwierdzające, że sponsor przebywał w Zjednoczonym Królestwie zgodnie z zasadami swobodnego przepływu osób w momencie, gdy uzyskał obywatelstwo brytyjskie (co oznacza, że pracował, był samozatrudniony, był studentem lub osobą samowystarczalną. Jeżeli sponsor opiera się na tym, że był osobą samowystarczalną lub studentem, będzie on również musiał przedstawić dowody, że posiadał kompleksowe ubezpieczenie zdrowotne) i dokumenty potwierdzające, że nadal korzysta z prawa swobodnego przepływu osób w Zjednoczonym Królestwie; lub dokumenty potwierdzające, że sponsor nabył prawo stałego pobytu (right of permanent residence) zgodnie z prawem Unii Europejskiej przed uzyskaniem obywatelstwa brytyjskiego;
dokumenty potwierdzające, że sponsor mieszka w Zjednoczonym Królestwie;
dowody potwierdzające związek rodzinny wnioskodawcy ze sponsorem (takie jak akt urodzenia).Jeśli ten dokument nie jest w języku angielskim, należy przetłumaczyć go na język angielski.
Wnioskodawca, którego sponsor ma podwójne obywatelstwo (obywatelstwo Unii Europejskiej i obywatelstwo brytyjskie) musi najpierw złożyć wniosek o EUSS Family Permit: Apply for a permit to join your EU or EEA family member in the UK: EEA family permit – GOV.UK (www.gov.uk), a następnie po przyjeździe do Zjednoczonego Królestwa będzie mógł aplikować o status osoby osiedlonej na formularzu w formie papierowej.
Czy dalsi członkowie rodziny mogą dołączyć do obywateli Unii Europejskiej w Zjednoczonym Królestwie?
Wnioskodawcy, którzy nie spełniają warunków, aby otrzymać wizę na zasadzie łączenia rodzin (EUSS Family Permit, tymczasowy lub stały status osoby osiedlonej) mogą ubiegać się o wizy w innych kategoriach, np. wizy rodzinne. Wnioski takie wiążą się z koniecznością uiszczenia opłaty administracyjnej (£1523 za wizę rodzinną; różne opłaty obowiązują w zależności od podstawy prawnej, na której oparty jest wniosek) oraz często również z koniecznością uiszczenia opłaty za korzystanie z państwowej służby zdrowia (£624 za każdy rok trwania wizy).
Możliwe jest również złożenie wniosku powołując się na szeroko rozumianie prawa człowieka (prawo do życia rodzinnego i prywatnego). Jednakże takie wnioski są często odrzucane i w zależności od podstawy prawnej, na której oparty jest wniosek, mogą być bardzo drogie (rzędu kilku tysięcy funtów). W uzasadnieniu takich wniosków należy przedstawić szczególne okoliczności, np. bardzo zły stan zdrowia wnioskodawcy, który nie posiada żadnej innej bliskiej rodziny, która mogłaby mu pomóc. Warto zasięgnąć specjalistycznej porady prawnej przed rozpoczęciem procesu wizowego w takich okolicznościach.
Commentaires